آسیب ناشی از شستشوی نامناسب فرش دستبافت

فرش دستبافت به عنوان یک اثر هنری و میراث فرهنگی، بسیار ارزشمند است. متأسفانه، این فرش‌ها در معرض انواع آسیب‌ها قرار دارند که می‌تواند به زیبایی و ارزش آن‌ها لطمه بزند. در ادامه به بررسی انواع آسیب‌های رایج به فرش دستبافت و راهکارهای پیشگیری از آن‌ها می‌پردازیم.

  • استفاده از شوینده‌های نامناسب: استفاده از شوینده‌های قوی و قلیایی می‌تواند به الیاف و رنگ‌های فرش آسیب برساند.
  • دمای بالای آب: آب گرم می‌تواند باعث رنگ‌ریزی و تغییر شکل الیاف شود.
  • اصطکاک بیش از حد: مالش شدید فرش در حین شستشو می‌تواند باعث پرزدهی و آسیب به بافت شود.
 
  • خشک کردن نامناسب: خشک کردن فرش در معرض نور مستقیم خورشید یا در محیط‌های گرم و مرطوب می‌تواند باعث تغییر رنگ و پوسیدگی شود.
  • نداشتن تخصص کافی: شستشوی فرش دستبافت نیاز به تخصص و تجربه کافی دارد و هر کسی نمی‌تواند این کار را انجام دهد.

 
 

تغییر رنگ چله (ریشه) و فرش

یکی از شایع‌ترین آسیب‌هایی که در اثر شستشوی نامناسب به فرش دستبافت وارد می‌شود، تغییر رنگ است. این تغییر رنگ می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله استفاده از شوینده‌های نامناسب، دمای بالای آب، اصطکاک بیش از حد در حین شستشو و یا حتی نور خورشید پس از شستشو رخ دهد.این تغییر رنگ میتواند هم در سطح فرش و هم در ریشه های فرش بوجود بیاید.

تخریب بافت فرش و چله (ریشه)

  • بافت فرش دستبافت بسیار ظریف است و استفاده از روش‌های نادرست شستشو می‌تواند به آن آسیب جدی وارد کند. شستشوی با فشار زیاد، استفاده از برس‌های سفت و یا پیچاندن فرش می‌تواند باعث پوسیدگی، پارگی و یا شل شدن گره‌های فرش شود.
  • باز شدن تاب نخ چله:استفاده نامناسب از دستگاه شلاق بر روی چله باعث باز شدن تاب نخهای چله می شود.
  • کسری چله : در اثر بی دقتی قالیشویی و استفاده از دستگاه شلاق بر روی چله ها می تواند باعث کنده شدن چله ها شود که به این اتفاق کسری چله می گویند.

پوسیدگی

رطوبت بیش از حد و عدم خشک شدن کامل فرش پس از شستشو می‌تواند باعث رشد قارچ و کپک و در نتیجه پوسیدگی الیاف فرش  و چله های آن شود. این امر به ویژه در مورد فرش‌هایی که از الیاف طبیعی مانند پشم و ابریشم بافته شده‌اند، اهمیت بیشتری دارد.

کِدَر شدن رنگ‌ها

استفاده از شوینده‌های نامناسب و یا شستشوی بیش از حد می‌تواند باعث کِدَر شدن رنگ‌های فرش و از بین رفتن درخشندگی آن شود.

خروج رنگ (رنگ دویدگی)

در برخی موارد، به ویژه در فرش‌های قدیمی یا با رنگ‌های ناپایدار، شستشو می‌تواند باعث خروج رنگ و ایجاد لکه‌های رنگی روی فرش شود.